świato-podgląd

Po drodze. Ująłem krótko, czy raczej streściłem w jednej myśli to, co każdego dnia samo się narzuca, gdy idę wśród tłumu. „Wśród” chyba za wiele powiedziane, bo ów tłum, każdy osobnik z osobna, mnie wyprzedza, nie płynę z jego nurtem. Nawet starcy, a niektórzy z nich o lasce. Oczywiście są i ci, którzy idąc z naprzeciwka mnie mijają. Chodzi o nogi i spodnie, również o kurtki. Także o kroki, o styl chodu, ale w tej chwili te schodzą na drugi plan. Wychodzę przeważnie o stałej godzinie, jeżdżę kolejką o stałej porze. Raz skład pociągu jest normalny, czyli długi, raz krótki. Raz jest ścisk, inny razem luz i wolne miejsca siedzące. W tym dostrzeganiu głównie o kobiety chodzi, gdyż „repertuar” nóg, spodni i kurtek (czasem płaszczów) jest o wiele bogatszy niż u mężczyzn. A poza tym, który facet przyglądałby się facetom… OK., przynajmniej ja im się nie przyglądam. Chociaż sposobów ich poruszania się jest niemało. I nie chodzi o wielość niczym specjalnie się nie wyróżniających „chodów” (tych facetów), lecz o te z nich, które sobie pakuję do szufladki z napisem „karykaturalne”. Tak więc, wracając do kobiet, głównie do tych, które mnie wyprzedzają, rozpoznaję znane mi już nogi i buty. Do tego często bardzo kuse kurteczki, a wówczas całą długość spodni, czyli także (głównie) ich górną część (nóg, pod spodniami), mam jak na dłoni. Gdy na wielogatunkową kwiecistą łąkę patrzę, także na jakieś pogorzelisko, wówczas, na pierwszy rzut oka, nie o poszczególne kwiaty lub elementy gruzowiska mi chodzi. Podobnie z tymi nogami, czyli najpierw dociera do mnie ich wielościowa jedna całość, jak np. stado krów czy koni na pastwisku. Po chwili wyłuskuję oczami poszczególne egzemplarze. Ale tak było na początku mojego dojeżdżania, lata temu, a nawet jeszcze dawniej. Czyli od nie wiadomo kiedy od razu zawieszam wzrok na poszczególnych egzemplarzach. Staram się unikać oceniania, pilnuję się, ale nie zawsze to mi się udaje. Staram się dopuszczać do głosu jedynie pytania „dlaczego?” i „po co?”. Chodzi o przybieranie (jak w przypadku drzewka bożonarodzeniowego) ciała od bioder w dół. Chociaż w drugą stronę, w górę, też ciekawie bywa. Zdarza się, że odzienie rzeczywiście okryciem bywa, często jednak, że tak sobie to określę, podkreśla nagość, czyli pomimo że zakrytą, to jednak podkreślaną, uwypuklaną. Obcisłość? Tak, najczęściej chyba o to zjawisko chodzi. Facet kobiety nie zrozumie, te z kolei swoich sekretów mu nie zdradzą, czyli „dlaczego tak, a nie inaczej?”, albo „dlaczego inaczej, a nie tak?”. Zresztą, pytania takie są tak samo zasadne jak np. „dlaczego maki są czerwone?”, albo „dlaczego krowa ma rogi, a koń ich nie ma?”. Albo: „mamo, dlaczego słońce nazywa się słońce?”.

Zaczęło się dzisiaj rano od „czekania na nastrój” do sklecenia jakiejś pisanki. A jeśli „czekanie”, to natychmiast pojawia się „Godot”. Zerkam do artykułu w Internecie „Samuel Beckett i Emile Cioran – zgubna przenikliwość”.

Cioran w Zeszytach:

Cudowny, boski poranek w Ogrodzie Luksemburskim. Patrzyłem, jak ludzie chodzą tam i z powrotem i mówiłem sobie, że my żywi (żywi!), jesteśmy tu tylko po to, by przez jakiś czas muskać powierzchnię ziemi. Zamiast spoglądać na gęby przechodniów, patrzyłem na ich stopy i wszyscy ci ludzie byli dla mnie tylko krokami, krokami wędrującymi we wszystkich kierunkach – chaotycznym tańcem, nad którym nie warto się zastanawiać? Takie oto snułem refleksje, gdy wtem podnoszę głowę i widzę Becketta, tego znakomitego człowieka, który emanuje czymś osobliwie kojącym.

Ten poranny tłum w drodze do peronu kojarzę sobie z mrówkami, które chodzą i chodzą stałymi ścieżkami, a potem, po pracowitym chodzeniu i zbieraniu, wracają do mrowiska, aby nabrać sił na następne chodzenie i zbieranie.

„Mizerykordia”” (w Teatrze Telewizji). Jest w moim spiskoworze pisanka sprzed lat. W niej m.in. o „Senności” Wojciecha Kuczoka. Ów film wówczas, podczas pisankowania, oglądałem. Dzisiaj fabuły już nie pamiętam, jedynie scenę w suterenie.

Podstawia jej [praktykantce] krzesło, niech sobie usiądzie, Robert nie pozwoli jej wyjść z niczym; jest taka śliczna, w czasie pokoju to naprawdę przydatna cecha.

– Najważniejsze, obrać sobie właściwy punkt widzenia. No? Co widzisz?

[…]

– A co mam widzieć? Nic, czyjeś nogi.

– Nic? Widziałaś, kto teraz przechodził?

– Skąd niby mam wiedzieć?

– Ta dziewczyna idzie na sesję poprawkową. Miała granatową spódniczkę z matury. To już trzeci raz, większość jej koleżanek z roku już zdała, po raz pierwszy idzie sama. Zwykle stawia stopy tak jak teraz, mocno, trochę po męsku, głośno stukając obcasami o chodnik. Po oblanym egzaminie miała niepewny krok, być może coś wypiła ze smutku… No, a ten tu, kto to?

Idą nogi w spodniach od garnituru i czarnych mokasynach, Praktykantka przybliża się, zadziera głowę, widać jeszcze neseserek u boku; teraz już nic nie widać, nogi przeszły.

– Jakiś facet idzie… do pracy?

– Za wolno. Sześć sekund. To jest tempo bezrobotnych i studentów.

– Ale przecież miał aktówkę, oficjalny strój.

– Zgadza się. Stracił pracę niedawno. Kiedy pracował, chodził dwa razy szybciej.

Mokasyny błyszczały mu jak lakierki, teraz zmatowiały, pastuje je niedbale, założę się, że dziś znowu się nie golił.

Robert ma rację, większość nóg w mieście rozpoznaje bezbłędnie; poza sutereną, na powierzchni, zawsze chodzi ze spuszczoną głową, od kiedy zaczął wypracowywać się jego świato‑podgląd, od kiedy umie patrzyć ludziom prosto w nogi, czyta z nich wszystko to, co chcieliby ukryć; większość ludzi na co dzień robi dobrą minę do złej gry, ale wobec Roberta są bezbronni, potrafią zakładać maski tylko na twarze, nogi pozostają niezamaskowane, chodziłoby o to, żeby chodzić dyskretnie, nieznacząco, niewielu jednakowoż posiadło tę umiejętność, ludzie od czasu dziecięcych katechez przeczuwają, że jeśli ktoś im się przygląda, to z góry, z lotu ptaka, aniołki zapuszczają żurawia, pan Bóg lornetkuje ich z okna, potem będzie ferował odgórne wyroki, i najważniejsze decyzje zawsze zapadają odgórnie, nogi są nieważne, pozostają w ukryciu, przecież ziemia nie jest lustrem weneckim, perspektywa oddolnej perspektywy jest marginalna i nie warto się nią przejmować.

– Wystarczy obserwować i wysnuwać wnioski. Wszystko ma swoje znaczenie, stan zaniedbania butów, częstość zmieniania spodni, szerokość oczek w rajstopach.